OORLOG ÉN FOLKLORE!

’Ik wil ze opvreten’
Friese fierljeppers vrezen Hollandse troef bij Nederlands Kampioenschap

Van onze verslaggevers
Uit de Telegraaf van 24 augustus 2007

VLIST, vrijdag
Het is morgen oorlog in Vlist! Want wat tot voor kort voor onmogelijk werd gehouden, gaat wellicht gebeuren: een ’Hollander’, die er vandoor gaat met de hoofdprijs bij het NK polsstokverspringen. De Friese ’fierljeppers’ vrezen het ergste, nu hun favoriet Bart Helmholt het moet opnemen tegen de Hollandse gigant Jaco de Groot.

Bart Helmholt verbrak eergisteren nog het Nederlandse record met een nu al legendarische sprong van maar liefst 20,76 meter, maar Jaco de Groot, 21 jaar uit het Utrechtse Kamerik, hield lange tijd het record (20,44 meter), terwijl hij toen nog maar juniorlid was. Morgen staan beide springgiganten voor het eerst tegenover elkaar in een rechtstreeks duel in de seniorenklasse.

„Die Hollander is een geduchte kanshebber“, moet voorzitter Jelle Roorda van de ’Vereniging Frysk Ljeppers Boun’ met enige spijt erkennen. „Dat het NK zaterdag wordt gehouden in het ZuidHollandse Vlist is een groot nadeel voor ons, want Jaco heeft er al vaak gesprongen, en de Friese deelnemers nooit. Het wordt een geweldig spektakel tussen die twee jongens. Vorig jaar pakte onze Bart de hoofdprijs bij de Nederlandse kampioenschappen senioren en die Hollander de hoofdprijs bij de junioren. Morgen is de dag van de grote confrontatie. Deze mannen zijn de absolute favorieten binnen de fierljepwereld, of, zoals je wilt, het polsstokverspringen.“

Veldslag
Het kampioenschap krijgt trekjes van een veldslag, waarbij het Friese supportersteam een legertje aanrukt van zo’n tweeduizend fans, die met touringcars, diep in het vijandige gebied worden ’gepenetreerd’. „We bereiden een complete invasie voor“, lacht de Friese bondsvoorzitter, die idolaat is van ’zijn’ Bart Helmholt: „Hij is een grote, sterke politieman in het Friese plaatsje Buitenpost, die echt een beroemdheid is in ons ’heitelân’. Toen hij het nieuwe record sprong in Grijpskerk, woensdag, kreeg hij een staande ovatie.“

Waar de ’Zuid-Scandinaviers’, zoals de Friezen gekscherend worden genoemd, normaal broodnuchter zijn, gieren de zenuwen bij het fierljeppen in tsunami-stromen door hun lijven. De ’slootjesspringtraditie’ is immers in het hoge noorden ontstaan, en de titels en kampioenschappen moeten dan ook binnen de Friese provinciegrenzen blijven. De druk op de Friese helden Hannes Scherjon, Oane Galama en Sjouke Koen is immens.

Schrik
Hoe aangenamer is het leven voor Jaco de Groot, alias ’de Held van Holland’. De Groot, werkend op de veehouderij van zijn vader en trainend in Linschoten, blijkt aan de vooravond van het NK nauwelijks opgewonden. „Friezen willen sporten als kaatsen en fierljeppen in eigen ’land’ houden. Niet voor niets is voor velen het Fries kampioenschap belangrijker dan het NK. Als de Hollanders de eerste plekken pakken, zie je ze kijken: shit. Maar ik wil ze opvreten, Die Friezen gaan eraan! Ik denk dat ze schrik hebben voor mij, want ik ben toch een hele serieuze kanshebber.“

Dat bewees De Groot vorig jaar, toen hij op het NK-junioren alle Friese ’ljeppers’ het nakijken gaf. „Als ze verliezen, krijgen ze ongenadig op hun flikker van de coach. Bij ons is het: jammer maar helaas.“

Vervolgt vrolijk: „Aan de voorbereiding is het ook duidelijk te zien. Vlak voor de wedstrijd zijn die Friezen enorm zenuwachtig. Terwijl ik loop te dollen, kunnen zij geen geintje verdragen.“ Maar, benadrukt De Groot, met de meeste concurrenten kan hij prima overweg. „Zolang het maar niet over fierljeppen gaat. Polsstokverspringen, zeggen wij in Holland. Fierljeppen kan ik moeilijk uitspreken.“

Rivaliteit
Volgens Fries kampioen Henk Schievink is de rivaliteit groot tussen de fierljeppers en de polsstokverspringers. „Friezen zijn wel zo chauvinistisch dat ze denken: deze sport is van ons. Wij zijn de enigen die hierin moeten uitblinken. Een Hollander mag niet winnen, is de overheersende gedachte. Vraag een Fries om lokale toppers, en je krijgt zo een rits namen. Maar vraag je naar een bekende Hollandse polsstokverspringer, dan blijft het angstig stil.“

De ’Hollandse’ gigant Jaco de Groot, een boerenzoon uit Kamerik, troeft mogelijk de Friezen af in ’hun’ sport, tijdens het NK polsstokverspringen.


Recordhouder Bart Helmholt, een Friese politieagent uit Buitenpost is trots op zijn ’titanensprong’, afgelopen woensdag, waarbij hij het record neerzette op 20,76 meter.